Biuletyn Informacji Publicznej

  • Widok na Kędzierzyn-Koźle z lotu ptaka

Honorowi Obywatele Miasta Kędzierzyn-Koźle

Historia tytułu

Tytuł „Honorowy Obywatel Miasta Kędzierzyn-Koźle” Rada Miasta ustanowiła na mocy Uchwały Nr XXIV/136/91 z 12 listopada 1991 roku. Tego samego dnia radni zdecydowali, iż pierwszym laureatem tego zaszczytnego tytułu zostanie Albert Steven Blokzijl, założyciel i przewodniczący Towarzystwa Przyjaźni Miast Soest – Kędzierzyn-Koźle. Z wnioskiem o nadanie jemu tego tytułu wystąpił Zarząd Oddziału Towarzystwa Polsko-Holenderskiego w Kędzierzynie-Koźlu.

Drugą osobą, której przyznano tytuł „Honorowy Obywatel Miasta Kędzierzyn-Koźle” był ksiądz infułat Ludwik Rutyna, wieloletni proboszcz kozielskiej parafii pod wezwaniem św. Zygmunta i św. Jadwigi Śl. Tytuł ten radni Rady Miasta przyznali Jemu Uchwałą Nr XXIX/158/92 z 21 lutego 1992 roku. Z wnioskiem o przyznanie tego tytułu wystąpiła grupa dwunastu kędzierzyńsko-kozielskich rajców.

Kolejnym odznaczonym tytułem „Honorowy Obywatel Miasta Kędzierzyn-Koźle” został w roku 2000 prof. zw. dr hab. Karol Jonca. O nadanie Jemu tego zaszczytu wnioskowali następujący radni: Dariusz Jorg, Zenon Maślona, Ryszard Pacułt oraz Irena Polak. Rada Miasta przychyliła się do tego wniosku i 24 sierpnia 2000 roku podjęła uchwałę Nr XXVIII/330/2000, na mocy której Profesorowi nadano wyżej wymieniony tytuł.

Czwartą uhonorowaną osobą jest prof. zw. dr hab. Włodzimierz Kotowski. Z wnioskiem o jego nadanie wystąpił do Rady Miasta w sierpniu 2005 roku Zarząd Oddziału Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego w Kędzierzynie-Koźlu z prezesem Zbigniewem Ślęzakiem na czele. Tytuł ten RM nadała profesorowi Kotowskiemu Uchwałą Nr XXXVII/484/05 z 29 września 2005 roku. Na tej samej sesji rajcy zdecydowali również o odznaczeniu profesora medalem „Za Zasługi dla Miasta”.

Ostatnią osobą, której jak do tej pory przyznano Honorowe Obywatelstwo Miasta Kędzierzyn-Koźle jest Konstanty Chmielewski – wieloletni dyrektor Zakładów Azotowych Kędzierzyn (obecnie ZAK S.A.). Wniosek o nadanie tytułu, wraz z uzasadnieniem, złożył w grudniu 2009 Zarząd Międzyzakładowego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Pracowników ZAK S.A. Uchwałą Nr L/593/10 z 27 stycznia 2010 roku Rada Miasta nadała Konstantemu Chmielewskiemu pośmiertnie tytuł „Honorowy Obywatel Miasta Kędzierzyn-Koźle”.

Albert Steven Blokzijl

Albert Steven Blokzijl

Albert Steven Blokzijl urodził się 28 marca 1935 roku. Towarzystwa powstałe z jego inicjatywy już od 1981 roku wysyłały pomoc humanitarną dla Polski, w tym dla Kędzierzyna-Koźla. Pierwszy tego typu transport, pilotowany przez samego Alberta Blokzijla, trafił do naszego miasta 15 grudnia 1981 roku. W okresie stanu wojennego z Soest do Kędzierzyna-Koźla dotarły dary o wartości około 3 milionów złotych, w tym leki, sprzęt medyczny, środki czystości oraz żywność. Pomoc ta była początkiem zawiązania się wzajemnej współpracy w innych dziedzinach. Najbardziej rozwinęła się w postaci kontaktów mieszkańców obu miast. Od roku 1987 nasiliła się wymiana sportowa, kulturalna, grup zawodowych i innych. Poskutkowało to podpisaniem oficjalnej umowy o współpracy miast Soest i Kędzierzyn-Koźle w 1989 roku.

Bardzo aktywne kontakty ze swoimi rówieśnikami z Soest nawiązali uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza w Kędzierzynie-Koźlu, co przejawiało się m.in. wymianą młodzieży. Dzięki temu młodzi Holendrzy i ich opiekunowie mogli bliżej poznać Polskę i nasze miasto, a kozielscy licealiści zobaczyć Kraj Tulipanów. Ponieważ przyjezdnych zawsze gościły polskie i holenderskie rodziny, udało się wówczas nawiązać liczne przyjaźnie, które przetrwały wiele lat.

Na współpracy skorzystali też wychowankowie Domu Dziecka w Kędzierzynie-Koźlu. Na wakacjach w 1990 r. około 40 osób z tej placówki spędziło miesiąc w Holandii właśnie na zaproszenie partnerów z Soest. Holendrzy regularnie odwiedzali dom dziecka w kolejnych latach. W okresie przedświątecznym zawsze przywozili paczki z prezentami. Przekazali też sporo pieniędzy na remont i wyposażenie obiektu (m.in. na jadalnię oraz świetlicę dla chłopców).

Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 marca 1993 r. Albertowi Blokzijlowi nadano Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Reczypospolitej Polskiej.

Wszystkim działaniom i inicjatywom ze strony Soest od początku patronował osobiście pan Albert Steven Blokzijl, za którego działalność charytatywną i społeczną na rzecz Kędzierzyna-Koźla, został wielokrotnie nagradzany, a także uhonorowany zaszczytnym tytułem „Honorowy Obywatel Miasta Kędzierzyn-Koźle”.

Po zakończeniu współpracy z Kędzierzynem-Koźlem, Albert Blokzijl nawiązał w 2002 roku w imieniu Soest partnerskie stosunki z miastem Środa Wielkopolska. Była to działalność charytatywna. Współpraca ta trwała przez tylko trzy lata do 2005 roku, ponieważ ze względu na stan zdrowia Albert Steven Blokzijl musiał zaprzestać swojej działalności społecznej.

Ks. Infułat Ludwik Rutyna

Ks. Infułat Ludwik Rutyna

Ksiądz Ludwik Rutyna urodził się 10 lutego 1917 roku w Podzameczku, powiat Buczacz, w województwie Tarnopolskim, na terenie dzisiejszej Ukrainy. Do szkoły powszechnej uczęszczał w latach 1924 – 1928 we Lwowie, a naukę w gimnazjum odbyły w Buczaczu w okresie od 1929 do 1937 roku. Po jego ukończeniu rozpoczął studia w Wyższym Seminarium Duchownym na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Wkroczenie Armii Czerwonej, a następnie antyreligijna polityka władz radzieckich, doprowadziły w 1940 roku do rozwiązania lwowskiego seminarium. Wśród ukrywających się i kontynuujących naukę w tajnym seminarium był również Ludwik Rutyna, który przyjął święcenia kapłańskie 11 maja 1941 roku w katedrze lwowskiej z rąk biskupa Eugeniusza Baziaka.

Bezpośrednio po wyświęceniu młody ksiądz został skierowany do Baworowa, aby objąć tam obowiązki wikarego. Spędził tam cztery lata, aż do przymusowego wyjazdu z grupą przesiedleńców na Opolszczyznę w czerwcu 1945 roku. W międzyczasie, po zamordowaniu przez Ukraińców proboszcza parafii w Baworowie, pełnił on obowiązki administratora parafii. Po przyjeździe do Polski trafił do Mieszkowic w powiecie prudnickim, a następnie do Rudziczki i Szybowic. Tam jako proboszcz obsługiwał dziesięć kościołów, remontował świątynie i wizytował lekcje religii w całym powiecie. Został mu za to przyznany tytuł dziekana honorowego i kanonika.

21 czerwca 1958 roku ksiądz Ludwik Rutyna przejął od księdza Dominika Pyki parafię kozielską. Od początku swojej posługi w naszym mieście bardzo zaangażował się w remont i budowę kościołów na terenie parafii. Doprowadził także do uporządkowania starego cmentarza w Koźlu oraz poszerzenia i ogrodzenia nowego w roku 1976. Konieczność zapewnienia względnie sprzyjających warunków do nauki religii doprowadziła do rozpoczęcia w 1982 r. budowy domu katechetycznego, który już we wrześniu 1984 r. przyjął dzieci uczęszczające na naukę religii. Działalność na rzecz poprawy stanu obiektów sakralnych nie przesłoniła księdzu Ludwikowi Rutynie zainteresowania wyglądem miejscowości, w której żył i pracował. Przykładem była między innymi praca wraz z parafianami przy upiększaniu zakątków miasta podczas przygotowań do obchodów 800-lecia Koźla.

Podstawowym zadaniem księdza Ludwika Rutyny była praca duszpasterska. W pierwszych latach Jego pobytu w Koźlu koncentrowała się ona wokół czynu soborowego. W 1965 roku przygotowywał parafię do nawiedzenia obrazu Matki Bożej, natomiast rok później, pomimo antykościelnej propagandy władz, intensywnie pracował podczas przygotowań do obchodów 1000-lecia chrztu Polski. Wiele uwagi poświęcał także pracy z dziećmi. Przygotowywał je do pierwszej komunii świętej, opiekował się chórem dziecięcym, inspirował pracę teatrzyku młodzieżowego, przyczynił się do wprowadzenia od 1976 r. mszy dla dzieci i młodzieży, a także od 1980 r. ruchu oazowego.

Ludwik Rutyna przez wszystkie lata pobytu w Kędzierzynie-Koźlu systematyczną pracą dokumentował wierność swojemu kapłańskiemu powołaniu. Bez względu na warunki atmosferyczne odprowadzał zmarłych parafian na miejsce wiecznego spoczynku. Przez 22 lata codziennie, wczesnym rankiem, odwiedzał chorych w szpitalu. Z życzliwym słowem zwracał się tam do wszystkich, wierzących i niewierzących. Często Jego postawa ułatwiała potem ludziom obojętnym na sprawy wiary powrót do praktyk religijnych. Opiekował się także osadzonymi w miejscowym areszcie oraz udzielał chrztu noworodkom. Cieszył się również autorytetem wśród księży dekanatu kozielskiego.

Od 11 grudnia 1964 r. do końca roku 1988 pełnił obowiązki dziekana, a 1 lipca 1981 r. otrzymał honorowy tytuł prałata. Zmiany zachodzące w Polsce pod koniec lat osiemdziesiątych postawiły przed Kościołem katolickim nowe zadania. Odpowiedzią na nie w kozielskiej parafii było powołanie przez Ludwika Rutynę Parafialnej Rady Duszpasterskiej, a także przygotowanie, a następnie wprowadzenie, zgodnie z decyzją władz oświatowych, nauki religii do szkół.

W grudniu 1990 roku, w wieku 73 lat, ksiądz prałat Ludwik Rutyna przeszedł na emeryturę, a 16 grudnia 1990 r uroczyście przekazał parafię swojemu następcy, księdzu doktorowi Alfonsowi Schubertowi. Mieszkańcy miasta pożegnali kapłana, który kierując przez 32 lata parafią pod wezwaniem św. Zygmunta i św. Jadwigi Śl. zyskał bardzo duży autorytet moralny. Przejście na emeryturę pozwoliło Mu na wyjazd w rodzinne strony. Opuścił Kędzierzyn-Koźle 27 lutego 1991 roku i udał się do Krzemieńca na Ukrainie. Wkrótce potem otrzymał nominację na proboszcza archidiecezji lwowskiej, natomiast 11 maja 1991 roku obchodził w katedrze lwowskiej 50-lecie święceń kapłańskich. W uroczystości uczestniczyła także grupa parafian z Kędzierzyna-Koźla.

Kontynuując swoją posługę duszpasterską, na Ukrainie ksiądz infułat Rutyna, także dał się poznać jako społecznik zaangażowany w życie swojej parafii i parafian. Na tym trudnym obszarze, na którym dominuje religia prawosławna, a w niejednej miejscowości nie ma żadnej katolickiej świątyni, swoim ciepłem, otwartością i zaangażowaniem, potrafił przyciągnąć do siebie rzesze wiernych. Od czasu powrotu w rodzinne strony, mimo olbrzymiej odległości, ksiądz Ludwik Rutyna kilkakrotnie wracał do Kędzierzyna-Koźla, by odwiedzić swoich dawnych parafian. W lutym 1997 roku obchodził w naszym mieście 80-lecie swoich urodzin. Podczas tych uroczystości został odznaczony medalem „Za Zasługi dla Miasta”, kolejnym dowodem na to, iż jest tu lubiany i ceniony. Sam zresztą mówi: „sercem cały czas jestem z moimi parafianami w Kędzierzynie-Koźlu”.

Po długiej chorobie zmarł w nocy z 10 na 11 grudnia 2010 r.

prof. dr hab. Karol Jonca

prof. dr hab. Karol Jonca

Karol Jonca urodził się 13 września 1930 roku w Sławięcicach. Od 1939 roku mieszkał w Koźlu–Porcie. Naukę w szkole podstawowej rozpoczął w 1937 roku w Sławięcicach, a kontynuował w Koźlu-Porcie, Kłodnicy i Koźlu. Po przejściu frontu radziecko-niemieckiego w 1945 roku pracował przymusowo, pod radzieckim nadzorem, w charakterze pomocnika maszynisty, w Fabryce Papieru w Koźlu-Porcie. Latem 1945 roku rozpoczął naukę w Państwowym Liceum Ogólnokształcącym w Koźlu, gdzie po pięciu latach zdał maturę. Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego, na którym w 1954 roku uzyskał stopień magistra prawa.

Zainteresowania naukowo-badawcze prof. Karola Joncy koncentrowały się wokół: historii doktryn politycznych i prawnych doby nowożytnej, filozofii prawa, historii państwa i prawa, dziejów społeczno-gospodarczych, dziejów nurtów faszystowskich oraz historii myśli wojskowych. Jeszcze w toku studiów prawniczych Karol Jonca został przyjęty do zespołu badawczego prof. Seweryna Wysłoucha i opublikował w 1952 r. pierwszą rozprawkę pod tytułem „Komasacja gruntów w Starym Koźlu 1861-1878”.

Kolejno uzyskiwał: w 1958 r. stopień doktora nauk humanistycznych, w 1964 r., stopień doktora habilitowanego nauk prawnych, w 1964 r. docenta, w 1971 r., profesora nadzwyczajnego nauk prawnych, a w 1981 r. tytuł profesora zwyczajnego nauk prawnych. Był kierownikiem Katedry Doktryn Politycznych i Prawnych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. W okresie 1966-1972 prof. dr hab. Karol Jonca był prodziekanem, a w latach 1972-1974 dziekanem tego wydziału.

W latach 1969-1976 był zastępcą redaktora naczelnego, a następnie przez dziesięć lat redaktorem naczelnym „Studiów Śląskich” w Opolu. Był także redaktorem naczelnym „Studiów nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi”. W 1989 r. został członkiem założycielem „Fundacji Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego” oraz Towarzystwa im. Edyty Stein. Od 1991 do 1993 roku współorganizował założenie Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, a następnie wykładał na tejże uczelni. W 1995 r. został korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności. Był członkiem kilku towarzystw naukowych i instytutów, m.in.: Instytutu Śląskiego w Opolu, Instytutu Zachodniego w Poznaniu, Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej UNESCO, francuskiej organizacji „Nuit et Brouillard” oraz członkiem kilku rad naukowych, w tym Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich (1963-1999).

Z zakresu problematyki śląskiej opublikował wiele studiów dotyczących między innymi Ziemi Kozielskiej takich jak, „Zarys dziejów gospodarczych i społecznych miasta Koźla” (1963) czy „Dzieje społeczno-gospodarcze Sławięcic” (1974). Ostatnią publikacją dotyczącą Ziemi Kozielskiej była „Wielka Armia Napoleona w kampanii 1807 r. pod Koźlem”, wydana początkowo w pierwszym tomie Szkiców Kędzierzyńsko-Kozielskich, potem zaś jako samodzielna publikacja. Na liczne prośby mieszkańców miasta i sympatyków epoki napoleońskiej, książka wznawiana była kilkakrotnie, w tym przy okazji obchodów 200 rocznicy oblężenia Twierdzy Koźle (2007), w języku polskim i niemieckim. Zostało także opublikowane jej streszczenie w językach francuskim i angielskim.

Prof. dr hab. Karol Jonca opublikował prawie 400 rozpraw naukowych, studiów, monografii i wydawnictw źródłowych, nie licząc artykułów i recenzji w prasie, itp., w języku polskim, a także niemieckim, angielskim, hebrajskim, francuskim, białoruskim, rosyjskim, norweskim, czeskim oraz węgierskim. Poza Polską uczestniczył w licznych konferencjach naukowych, wygłaszał wykłady w Hamburgu, Saarbrucken, Berlinie, Frankfurcie nad Odrą, Moskwie, Mińsku, Budapeszcie, Paryżu, St. Die, St. Nazaire (Francja), Norymberdze, Bergen (Norwegia), Amsterdamie, Jerozolimie, Montrealu i San Antonio. Profesor Jonca swoją pracą naukową poszerzył wiedzę o historii Ziemi Kozielskiej, a swoimi bliskimi kontaktami z mieszkańcami Kędzierzyna-Koźla dowiódł ciągle trwałych związków z rodzinną miejscowością. Dorobek naukowy prof. Karola Joncy lokuje Go w gronie najwybitniejszych ludzi Ziemi Kozielskiej na przestrzeni jej dziejów.

Prof. dr hab. Karol Jonca zmarł 13 stycznia 2008 roku we Wrocławiu. Jego pogrzeb odbył się 19 stycznia na tamtejszym cmentarzu przy ulicy Bardzkiej. W uroczystościach pogrzebowych uczestniczyła liczna grupa mieszkańców Kędzierzyna-Koźla, w tym Jego dawni koledzy ze szkolnej ławki i nauczyciele z I Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza w Kędzierzynie-Koźlu.

prof. dr hab. Włodzimierz Kotowski

prof. dr hab. Włodzimierz Kotowski

Włodzimierz Kotowski urodził się 28 czerwca 1928 roku w Starogardzie Gdańskim. Jego ojciec był powstańcem wielkopolskim, przed II Wojną Światową pełnił funkcję Naczelnika Wydziału Wojskowego w starostwie Starogardu Gdańskiego. Z domu rodzinnego profesor wyniósł więc, przywiązanie do lokalnej tradycji i przeświadczenie o potrzebie uczciwej pracy. Po ukończeniu gimnazjum w Lubomierzu kontynuował (w latach 1947-1950) naukę na wydziale chemicznym Gdańskich Technicznych Zakładów Naukowych, uzyskując tam maturalny dyplom technika-chemika.

Bezpośrednio po zakończeniu nauki w lipcu 1950 roku został skierowany do pracy w Zakładach Chemicznych w Oświęcimiu. Jego zaangażowanie w pracę poskutkowało szybkim awansem, a także zwróciło uwagę profesora Eugeniusza Błasiaka z Politechniki Śląskiej, który zachęcił go do podjęcia studiów w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej przy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, zakończonych w 1954 roku uzyskaniem dyplomu inżyniera-chemika. Dalsze studia kontynuował na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej, gdzie uzyskał stopień magistra, a następnie doktoryzował się (1964).

Z Kędzierzynem-Koźlem jest związany od 1964 roku, kiedy to został oddelegowany z Zakładów Chemicznych „Oświęcim” do Zakładów Chemicznych „Blachownia” z zadaniem stworzenia tam struktur organizacyjnych oraz uruchomienia pierwszego kompleksu petrochemicznego w Polsce. Od tego czasu po dzień dzisiejszy jest on związany z naszym miastem i lokalnym przemysłem chemicznym. W ZCh „Blachownia” pracował do 1973 roku, będąc kolejno Szefem Produkcji, zastępcą Dyrektora ds. Produkcji oraz Dyrektorem Naczelnym. W tym okresie kierował i koordynował rozruchem technologicznym poszczególnych obiektów, a następnie stworzył struktury organizacyjne wzajemnych powiązań i współpracy poszczególnych instalacji.

Uzyskane doświadczenie i wiedza były podstawą dalszego awansu, kiedy to Minister Przemysłu Chemicznego powołał Go na stanowisko Dyrektora Naczelnego Mazowieckich Zakładów Rafineryjnych i Petrochemicznych w Płocku. Jako dyrektor Kombinatu czuł się szczególnie odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy w zakładzie, w którym dochodziło w przeszłości do licznych groźnych pożarów i śmiertelnych wypadków. Doprowadził do opracowania systemu prewencji przeciwwypadkowej i przeciwawaryjnej. Również dzięki ustawicznym szkoleniom załogi osiągnął znaczącą poprawę bezpieczeństwa pracy na terenie zakładu. Jako dyrektor dbał także o warunki bytowo-materialne załogi. Funkcję tą sprawował do 1976 roku. Następnie został powołany na Dyrektora Naczelnego Instytutu Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” i ponownie wrócił do Kędzierzyna-Koźla.

W 1985 roku profesor Kotowski rozpoczął pracę naukową i dydaktyczną w Wyższej Szkole Inżynierskiej (późniejszej Politechnice Opolskiej) i zaczął przekazywać swoją wiedzę teoretyczną i praktyczną młodszemu pokoleniu. Bezpośrednio po przejściu do WSI został prodziekanem Wydziału Mechanicznego. W latach 1987-1990 pełnił na tej uczelni funkcję Rektora. Od 1994 do 2000 roku kieruje tamtejszą Katedrą Techniki Cieplnej i Aparatury Przemysłowej, jest także ekspertem UNIDO – agendy ONZ do spraw Rozwoju Przemysłowego. Włodzimierz Kotowski zawsze umiejętniej godził swoją pracę zawodową
z wielką pasją, jaką były badania naukowo-techniczne oraz wdrożenia wyników tych prac bezpośrednio w przemyśle. Równolegle z pracą zawodową otrzymał kolejne tytuły naukowe: w roku 1968 tytuł doktora habilitowanego, sześć lat później, profesora nadzwyczajnego, a w 1988 roku tytuł profesora zwyczajnego.

Profesor Kotowski w trakcie pracy naukowej przebadał i wyjaśnił mechanizm aktywującego dwutlenku węgla w mieszaninie z wodorem na katalizatory miedziowe w procesie syntezy metanolu. Badania te legły u podstaw niskociśnieniowej produkcji metanolu. Prowadził badania w zakresie ciśnieniowych procesów uwodnień, hydrorafinacji oraz hydrokrakingu ciężkich frakcji ropy naftowej w węglu kamiennym i brunatnym z udziałem katalizatorów. We współpracy z Instytutem Chemii Stosowanej w Berlinie prowadzi badania dotyczące hydrokrakingu ciężkich frakcji z przerobu ropy do paliw silnikowych oraz opracował technologię utylizacji złomu elektronicznego w parametrach nadkrytycznych wody.

Jest autorem 9 opracowań monograficznych, zalecanych jako podręczniki akademickie oraz kilkuset publikacji w czasopismach krajowych i zagranicznych oraz twórcą lub współtwórcą 52 wynalazków, z których większość została wdrożona w przemyśle chemicznym.

Z tytułu osiągnięć zawodowych otrzymał wiele nagród państwowych:

  • Nagroda Państwowa za „Opracowanie technologii oraz podstaw naukowych katalizy średniociśnieniowej metanolu” (1970) ;
  • tytuł Mistrza Techniki Polskiej za „Technologię produkcji asfaltów ekstrakcyjnych metodą ciągłą przez wykorzystanie odpadów furfuralowych” (1973) ;
  • nagroda w Konkursie Krajowym za „Optymalizację i zagospodarowanie gazów poprodukcyjnych w MZRiP” (1975).

W trakcie swojej pracy zawodowej otrzymał kilkakrotnie nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia badawczo – wdrożenieniowe.

Niezależnie od pracy zawodowej oraz działalności naukowej, która miała także wpływ na rozwój naszego miasta, profesor Kotowski znajduje czas i możliwości na podejmowanie szeregu działań, które w sposób trwały wpiszą się w jego historię. Będąc dyrektorem ZCh „Blachownia” zainicjował budowę kompleksu handlowego dla pracowników zamieszkałych przy Zakładach. Osobiście nadzorował budowę drogi łączącej Blachownię z Lenartowicami. Był również inicjatorem budowy bloków mieszkalnych na osiedlu przyzakładowym.

W latach 1976-1978 był prezesem Klubu Sportowego MZKS „Chemik”. W trakcie jego kadencji drużyna piłkarska jedyny raz awansowała do II ligi piłki nożnej. W okresie pracy w ICSO „Blachownia” doprowadził do ogromnej rozbudowy zaplecza naukowo – badawczego Instytutu. Jednocześnie dbał o warunki socjalne załogi, inspirując budowę hotelu i stołówki, bazy wczasów pracowniczych oraz budowę osiedla domków jednorodzinnych przy ulicy Pięknej w Kędzierzynie.

Od początku pracy zawodowej profesor Włodzimierz Kotowski jest aktywnym członkiem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. W latach 1978 – 1982 był wiceprzewodniczącym Rady wojewódzkiej NOT w Opolu, a od 1984 do 1987 roku wchodził w skład Zarządu Oddziału SITPChem. w Kędzierzynie-Koźlu. Od 1997 roku jest członkiem Sekcji Technologii Chemicznej Komitetu Badań Naukowych. Wykazywał zawsze twórczy wkład w organizację i przebieg konferencji, seminariów i sympozjów naukowo-technicznych, poświęconych problematyce przemysłu chemicznego
w naszym regionie. Jego wykłady, przybliżające zagadnienia inżynierskie, cieszą się dużym zainteresowaniem, także wśród młodzieży szklonej. Tę wielką aktywność i niespożyte siły zachował po dzień dzisiejszy. Za działalność w Stowarzyszeniu otrzymał Honorową Odznakę SITPChem. (1972), srebrną (1979), a następnie złotą (1982) Odznakę NOT oraz najwyższe stowarzyszeniowe odznaczenie dla chemika – medal im. Wojciecha Świętosławskiego (2002).

Obecnie profesor Kotowski ma 81 lat i nadal wykłada na Politechnice Opolskiej. Jest również w dalszym ciągu mieszkańcem naszego miasta. W ubiegłym roku udało mu się opracować, w warunkach laboratoryjnych, metodę wytwarzania metanolu i ropy syntetycznej z dwutlenku węgla. Za to rewolucyjne odkrycie, a także za całokształt pracy naukowej został w maju 2009 odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Medalem za Długoletnią Służbę. Jest to odznaczenie nadawane wyjątkowym ludziom za pracę w służbie państwowej.

Konstanty Chmielewski

Konstanty Chmielewski

Konstanty Chmielewski urodził się 5 grudnia 1931 r. w Bydgoszczy. Studia kończył na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej oraz na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Po ukończeniu studiów w Gdańsku, 2 marca 1953 r. przybył do Kędzierzyna z nakazem odbycia stażu pracy w Zakładach Azotowych "Kędzierzyn". Bardzo szybko piął się po szczeblach kariery zawodowej (od technologa wydziału amoniaku po głównego technologa Zakładów i Zastępcę Dyrektora d/s produkcji). W lipcu 1974 r. został skierowany do Nowego Dworu Mazowieckiego na stanowisko Dyrektora Naczelnego w Nowodworskich Zakładach Chemii Gospodarczej - „Pollena", z misją wyprowadzenia tamtejszych zakładów chemicznych z zapaści gospodarczej.

Po trzech latach (od 16 listopada 1977 r.) wrócił do Kędzierzyna-Koźla. Na 17 lat objął stanowisko Dyrektora Naczelnego, później Prezesa Zarządu Zakładów Azotowych Kędzierzyn S.A. W ponad 60-letniej historii Azotów był osobą najdłużej sprawującą to stanowisko. Z Zakładami Azotowymi był związany od marca 1953 r. do marca 1998 r. W tym okresie wykazał się wszechstronnymi umiejętnościami, wiedzą, doświadczeniem i energią twórczą w przeobrażaniu oblicza kędzierzyńskich Azotów w nowoczesny zakład polskiej chemii. Był zaangażowany w budowę, rozbudowę i modernizację fabryki. Dzięki jego osobistym staraniom przeprowadzono kluczowe dla firmy i całej polskiej chemii inwestycje. Ich wynikiem było skokowe zwiększenie wytwórczego potencjału zakładów, osiągnięcie światowych standardów jakości produktów i widoczne zmniejszenie uciążliwości dla środowiska.

Był twórczym inżynierem, autorem 32 projektów wynalazczych, z których 15 uzyskało ochronę patentową. Był laureatem Nagrody Państwowej I stopnia w dziedzinie techniki. Za osiągnięcia zawodowe, polityczne i społeczne na rzecz chemii, Zakładów, miasta i regionu wielokrotnie otrzymywał wyrazy uznania w kraju i za granicą, w tym liczne odznaczenia, wyróżnienia, nagrody państwowe, resortowe, regionalne, techniczne i związkowe. W uznaniu zasług został uhonorowany odznaczeniami państwowymi: Srebrnym Krzyżem Zasługi, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Przyznano mu także odznaki regionalne i branżowe: za zasługi dla Przemysłu Chemicznego, Zasłużonemu Opolszczyźnie, Zasłużony Pracownik ZAK, Za Zasługi dla Miasta, Zasłużony Racjonalizator Produkcji.

Od stycznia 1995 r. do czerwca 1997 r. był liderem kolejnego wielkiego projektu, mającego na celu zapewnienie bazy surowcowej dla przedsiębiorstw chemicznych Polski południowej i znanego pod nazwą Kompleks Rafineryjno-Petrochemiczny „Południe".

W marcu 1998 r. Konstanty Chmielewski zakończył pracę w Azotach i przeszedł na zasłużoną emeryturę, ale podtrzymywał stałe kontakty. Swoje umiejętności i zaangażowanie przeniósł w szersze obszary przemysłu chemicznego kraju, Opolszczyzny i miasta Kędzierzyn-Koźle.

Przy wprowadzaniu postępu technicznego w Zakładach Azotowych dyrektor Chmielewski szeroko współpracował z instytutami badawczymi, szczególnie z Instytutem Ciężkiej Syntezy Organicznej w Blachowni, Instytutem Chemii Przemysłowej w Warszawie i Instytutem Nawozów Sztucznych w Puławach. Dzięki umiejętnemu wykorzystywaniu krajowej bazy naukowej osobiście przyczynił się do powstania kilku nowoczesnych wytwórni, będących całkowicie tworem polskiej myśli technicznej.

Działalność Konstantego Chmielewskiego nie ograniczała się tylko do Zakładów Azotowych Kędzierzyn. Pracował w zespole dyrektorów zakładów należących do byłego Zrzeszenia „Petrochemia”, gdzie rozwiązywano problemy dotyczące całego przemysłu azotowego i petrochemicznego. Uczestniczył w pracach rządowych zespołów doradczych, udzielał się w województwie i w powiecie. Dzięki temu potrafił ściągnąć do Kędzierzyna inwestycje, bez których nie byłoby aktualnie wielu miejsc pracy.

Człowiek, który pozostawił trwały ślad w Zakładach Azotowych, mieście i polskiej chemii. Posiadał duży autorytet w środowisku chemicznym Polski. Przyczynił się do wzrostu pozycji kędzierzyńskich Azotów i miasta. Wizja, znajomość realiów i potrzeb całej branży chemicznej w kraju sprawiły, że jako menedżer, wyprzedzał swoje czasy pomysłami, które uparcie realizował. Za czasów Konstantego Chmielewskiego Azoty stały się jednym z najnowocześniejszych przedsiębiorstw branży chemicznej, a w czasie jego dyrektorowania przeżyły największy rozkwit. Beneficjentami tego zjawiska byli nie tylko pracownicy Zakładów, ale ich rodziny i pozostali mieszkańcy miasta. Najbardziej spektakularne inwestycje, jakie miały miejsce w tym okresie były generowane z myślą o dynamicznym i długofalowym rozwoju Azotów, a także zminimalizowaniu wpływu wielkiej chemii na środowisko.

Było to w czasach, kiedy dopiero zaczynała kiełkować świadomość proekologiczna w kraju. Nowoczesne wytwórnie chemiczne projektowane były tak, aby zminimalizować technologiczną uciążliwość dla otoczenia, ponadto inwestycjom zawsze towarzyszyło budowanie obiektów ochronnych. Dzięki zabiegom Konstantego Chmielewskiego powstały dla miasta takie przedsięwzięcia, jak system monitoringu imisji szkodliwych substancji BASKI oraz miejska stacja uzdatniania wody przy ul. Dunikowskiego. Okres ten, poza finansowaniem przez Azoty działalności kulturalno-oświatowej i sportowo-rekreacyjnej, zaowocował oddaniem domu kultury, krytej pływalni, hoteli, stadionu sportowego, licznych budynków mieszkalnych, pozyskaniem taboru samochodowego dla lokalnego przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej, powstaniem ogródków działkowych. To dzięki m.in. decyzji Konstantego Chmielewskiego Osiedle Azoty ma swój kościół.

Przy wsparciu finansowym Azotów, odbywały się liczne imprezy kulturalne, takie jak Dni Miasta, Plenery Malarskie, Międzynarodowe Spotkania Zespołów Ludowych, Festiwal Filmów „Publicystyka” czy kędzierzyńsko-kozielskie seminaria naukowe. Wspierał również działalność Towarzystwa Ziemi Kozielskiej. W tym okresie Zakłady uhonorowane zostały tytułem „Mecenasa Kultury Śląska Opolskiego”. Umiał on godzić rolę skutecznego stratega z jednoczesną wrażliwością na potrzeby społeczne otoczenia. To dzięki jego umiejętnościom menedżerskim, politycznym i negocjacyjnym, Azoty przeszły trudny okres transformacji ustrojowej i gospodarczej bez dramatycznych konsekwencji.W tym okresie rozpoczął się proces restrukturyzacji zakładów i wydzielania pierwszych spółek zależnych. Był zwolennikiem zmian spokojnych, z poszanowaniem dorobku i dalszego rozwoju ludzi. Umiał w porę dostrzec, jakim wymogom należy sprostać w gospodarce rynkowej. Był pierwszym orędownikiem nowego, rynkowego myślenia i reorientacji marketingowej firmy, jej komputeryzacji i reorganizacji.

Od czasu powołania w 1988 r. Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego do 2000 r. pełnił także funkcję Prezesa Zarządu Izby. Tu inspirował i organizował ważne dla funkcjonowania i rozwoju polskiego przemysłu chemicznego akcje, m.in. zapewnienia dostaw surowców i ochrony środowiska. Nawiązał współpracę Izby z europejskimi organizacjami przemysłowymi. Dostrzegał zagrożenia i szansę polskiego przemysłu wielkiej syntezy chemicznej i reprezentował interesy tej branży na szczeblu rządowym.

Był także aktywnym działaczem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, do którego wstąpił w 1953 roku, w momencie rozpoczynania pracy zawodowej. Przez wiele kadencji był członkiem Zarządu Oddziału Stowarzyszenia z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu. Zasiadał w jury nagród wojewódzkich NOT w Opolu i nagród Zarządu Głównego Stowarzyszenia w Warszawie. Za tę pracę społeczną został wyróżniony Odznaką Honorową Stowarzyszenia, a także Srebrną i Złotą Odznaką Naczelnej Organizacji Technicznej. Za osiągnięcia zawodowe otrzymał Medal im. Profesora Wojciecha Świętosławskiego.

Cały czas czynnie uczestniczył w życiu gospodarczym swojego miasta, powiatu i województwa. Działał lokalnie z uwzględnieniem realiów globalnych. Potrafił wyszukiwać utalentowanych ludzi. Umiał w nich zaszczepić entuzjazm. Miał dar zjednywania sobie oto-czenia. Jednocześnie pozostawał zwyczajnym i przystępnym człowiekiem, znanym z zainteresowań pozatechnicznych oraz poczucia humoru. Zawsze miał czas dla szeregowych pracowników firmy i taki pozostał do końca. Do ostatnich swoich dni był radnym powiatu Kędzierzyn-Koźle. Zmarł 3 lutego 2002 r., przeżywszy 70 lat.

Książę Kraft zu Hohenlohe–Oehringen

Książę Kraft zu Hohenlohe–Oehringen

Książę Kraft zu Hohenlohe–Oehringen, urodzony w dniu 1 stycznia 1933 r., związany jest z miastem Kędzierzyn-Koźle więzami rodzinnymi, z racji zlokalizowania w przeszłości na jego terenie, w obrębie osiedla Sławięcice, rozległych dóbr i siedziby rodu Hohenlohe. Posiada obywatelstwo Republiki Federalnej Niemiec i zamieszkuje w Neuenstein.

W ramach pielęgnowania tradycji rodowej oraz pamiątek kultury materialnej, Kraft zu Hohenlohe–Oehringen utrzymuje położone w Kędzierzynie-Koźlu, na osiedlu Sławięcice grobowce swoich przodków oraz udziela wsparcia organizacyjnego i moralnego działaniom podejmowanym w celu ochrony pozostałych na terenie miasta obiektów stanowiących dziedzictwo kulturowe jego rodu. Równolegle do aktywności na polu, o którym mowa wyżej, Kraft zu Hohenlohe–Oehringen samodzielnie utrzymuje muzeum w zamku Neuenstein, w którym prezentowane są, między innymi, eksponaty odzwierciedlające bogactwo kulturowe ziemi kędzierzyńsko-kozielskiej. Ponadto corocznie organizuje w ww. zamku koncerty muzyki klasycznej w cyklu „Lato Kultury” powiatu Hohenlohe, w ramach których stwarza dodatkową, szczególnie atrakcyjną możliwość zapoznania się ze wskazanymi wcześniej eksponatami.

Kraft zu Hohenlohe–Oehringen aktywnie działa na rzecz rozwoju międzynarodowych kontaktów społecznych, kulturowych i gospodarczych mieszkańców miasta. W okresie obowiązywania stanu wojennego w Polsce organizował pomoc materialną w postaci dostaw leków, żywności i środków sanitarnych dla szpitali położonych na terenie miasta Kędzierzyn-Koźle. W pierwszej dekadzie XXI wieku był natomiast jednym z inicjatorów zawarcia umowy partnerstwa pomiędzy powiatem kędzierzyńsko-kozielskim i powiatem Hohenlohe w Republice Federalnej Niemiec. Postanowienia powyższej umowy partnerstwa stanowią dogodną płaszczyznę umożliwiającą nawiązanie współpracy między miastem Kędzierzyn-Koźle i miastem Oehringen, położonym w powiecie Hohenlohe.

Show settle the matter panel
Show Facebook panel
Show YouTube panel
Show Instagram panel